De Nederlandse hondenwereld kent vele problemen: broodfok, doorfok, illegale hondengevechten, te weinig geschikte adoptie honden.
Vroeger ging men naar het asiel voor een hond. Daar vond je een vuilnisbakkie die geschikt was als familiehond. Wilde je een rashond dan ging je naar een fokker. Zocht je een ras loze pup dan was er altijd wel iemand in je omgeving met een nestje.
De huidige wereld is veranderd. We hebben via internet contact met de hele wereld, we gaan massaal op vakantie naar het buitenland, we leven in de Europese Unie, we hebben in Nederland het zwerfhondenprobleem opgelost en honden zij steeds belangrijker geworden als huisgenoot.
In Nederland lopen er geen zwerfhonden meer op straat en in de dierenasielen zijn maar weinig bastaardhonden te vinden. Wel veel honden van bepaalde rassen met gedragsproblemen. Er is echter nog wel veel vraag naar het ‘vuilnisbakkie’. Niet iedereen wil immers een rashond. De vraag naar ras loze gezinshonden is mede gestegen door de negatieve aandacht die sommige rassen hebben gekregen. Sommige hondenrassen zijn doorgefokt met als gevolg ernstige genetisch bepaalde gezondheidsproblemen (HD, ademhalingsproblemen bij honden met te korte neus, malformaties van de schedel bij rassen als Cavelier King Charles Spaniels etc.).
Zwerfdierenstichting
Mensen die geen rashond willen kunnen vandaag de dag een hond adopteren via een zwerfdierenstichting. In Nederland zijn er zo’n 200 van dit soort stichtingen. Kenmerk van deze stichtingen is dat het vaak kleine particuliere initiatieven zijn opgezet door mensen die op vakantie geraakt werden door zwerfdierenleed. Via een stichting kost een hond tussen de € 250 tot € 300. Hiermee worden de kosten gedekt die zijn gemaakt voor neutralisatie (castratie), vaccinaties en transport (vliegticket). Van alle organisaties in Nederland die iets met honden doen worden de zwerfdieren stichtingen het meest gecontroleerd. Allereerst moet de stichting zelf aan bepaalde eisen voldoen. De stichting moet een Uniek Bedrijfsnummer (UBN) hebben aangevraagd bij RVO. Het opvangadres moet een beheerder hebben die een bewijs van vakbekwaamheid heeft. Tenslotte moet de stichting in een administratie bijhouden wat het opvangadres en de uiteindelijke bestemming van de honden is. Om honden te importeren moet worden voldaan aan de volgende eisen:
- Elke hond moet in het thuisland zijn ingeënt tegen hondsdolheid en voorzien zijn van een chip. Ook moet de hond beschikken over een gezondheidscertificaat en een EU-dierenpaspoort.
- De stichting voert honden in en moet zich daarom laten registreren als handelsbedrijf bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
- Het vervoer van de honden moet voldoen aan de Transportverordening, die onder meer een transportvergunning vereist.
- Ook gelden er nog regels vanuit de Regeling handel levende dieren.
Worden de honden vervoerd via het vliegtuig en komen ze aan op Schiphol dan worden ze voor uitgifte eerst nog allemaal gecontroleerd door een dierenarts van de NVWA.
Asiel
De optie om naar het asiel te gaan en daar een bastaardhond te kiezen bestaat nog altijd. Natuurlijk heeft elk asiel nog een aantal honden die aan dit profiel voldoen. Maar de keuze is niet groot en asielen zijn inderdaad langzaam meer opvangcentra geworden van in beslag genomen honden en honden met gedragsproblemen. Er is een oververtegenwoordiging van honden als Staffords, Mechelse herders en Jack Russels. En helaas gaat het wel eens mis met plaatsingen. We kennen ook allemaal wel verhalen waarbij het mis is gegaan met honden die via het asiel zijn geplaatst. De asielen bevinden zich in een steeds ingewikkeldere positie omdat ze meer en meer het afvoerputje van de hondenwereld zijn geworden maar er nog wel van ze verwacht wordt dat ze positieve plaatsingen bewerkstelligen.
Broodfok/illegale hondenhandel
Veel mensen die een hond zoeken doen dit vandaag de dag via internet. De kans is groot dat wanneer je via deze weg een hond koopt je een hond uit de broodfok treft. Follow the Money heeft in een serie artikelen op voortreffelijke manier het traject van broodfokpups in beeld gebracht; van de geboorte in Oost-Europa tot aan het puppytransport richting Nederland en de verkoop via websites als Marktplaats.
“De puppyhandel is na de drugshandel de meest lucratieve clandestiene business in Nederland” (Follow the money).
In Noord Brabant zijn er verschillende puppy Mills die direct samenwerken met illegale handelaren uit Oost-Europa. Een hond die je koopt via de broodfok is meestal ongezond, onvoldoende gevaccineerd, onvoldoende gesocialiseerd. Deze groep is het moeilijkst om in kaart te brengen omdat ze onder de radar opereren en niets wettelijk geregeld is. Ook voor de overheid is het moeilijk om deze groep aan te pakken omdat het een grensoverschrijdend probleem is. In feite zou de Europese Unie met een oplossingsrichting moeten komen. Gezien de veel prangende Europese kwestie (populisme, vluchtelingen) ziet het er niet naar uit dat ze het snel bovenaan de agenda zullen zetten.
De cijfers van 2016
In Nederland zijn er zo’n 1,5 miljoen honden. Jaarlijks is er vraag naar 150.000 nieuwe honden. De Dierenbescherming heeft in 2016 zo’n 5.000 honden geplaatst. Via de geregistreerde fokkers zijn er zo’n 36.000 honden bij gekomen. 12.000 mensen vonden een hond via een zwerfdieren stichting. De rest, het overgrote deel, kwam bij hun nieuwe baas via broodfok en illegale hondenhandel: 101.000 honden. (Telling 2016).
Wat onmiddellijk opvalt is dat het aantal honden dat via de illegale, ongewenste weg bij zijn nieuwe eigenaar komt het grootst is: 67,3%
Dat betekent dat bijna 70% van de honden verkocht wordt binnen Nederland zonder dat er een gerenommeerde Nederlandse hondenprofessionals aan te pas komt. Het betekent dat met elke hond die via deze weg verkocht wordt illegaliteit en criminaliteit gestimuleerd wordt. Het betekent vooral heel veel dierenleed. Follow the Money vertelt het verhaal van Jack, die uiteindelijk meer dan € 3.500 heeft gekost aan extra dierenartskosten maar het gelukkig overleefde. Maar ook van de vele pups die doodziek bij de nieuwe eigenaar aankomen en het uiteindelijk niet redden.
In 2016 is het aantal zwerfhonden dat via zwerfdierenorganisaties naar Nederland iets gestegen ten opzichte van 2015. Daar staat tegenover dat het aantal honden dat via illegale hondenhandel naar Nederland is gekomen in 2016 iets gedaald is ten opzichte van 2015. Totale aanwas is gelijk gebleven ten opzichte van 2015 maar het aandeel dat via onbetrouwbare fokkers een nieuwe baas heeft gevonden is gedaald. Op zich is dit fantastisch nieuws dat door alle serieuze partijen in de hondenbranche met gejuich binnen gehaald zou moeten worden.
Helaas gebeurt juist het tegenovergestelde en gaan de verschillende stakeholders agressief met elkaar in discussie en laait het modder gooien naar elkaar op.
De gemeenschappelijke deler die fokkers, asielen, Dierenbescherming, zwerfdieren stichtingen hebben is dat ze allen het belang van het dier bovenaan hebben staan. Bij al deze stakeholders gaan zaken goed en gaan zaken minder goed. Al deze partijen hebben ons inziens maar 1 echte gemeenschappelijke vijand: de illegale hondenhandel.
Vanuit deze gedachte zouden partijen met elkaar moeten gaan zitten en gezamenlijk ten strijde trekken tegen de broodfok. Hier hebben we de overheid, RVO, NVWA, Europese Unie bij nodig en het zal zeker niet eenvoudig zijn. Tegelijkertijd werken alle partijen aan de elementen die binnen de eigen organisaties beter kunnen. Op dit moment is er een situatie ontstaan dat het voor de consument niet meer te volgen is waar hij een betrouwbare gezonde hond vandaan haalt. Dat kan niet de bedoeling zijn want de enige die van deze situatie profiteert is de illegale hondenhandelaar/broodfokker. Dat moet stoppen en dat zullen we samen moeten doen. Dus bij deze dagen wij de Dierenbescherming, NFDO, Raad van Beheer, RVO, NVWA, Stray-AFP, ministerie van EZ en Hondenbescherming uit om het gesprek met elkaar aan te gaan en een strijdplan te maken tegen de broodfok.
NB: Dit artikel is geschreven door Isabelle Sternheim, bestuurslid van Stray Animal Foundation Platform. Stray-AFP is de belangenorganisatie van zwerfdieren wereldwijd. Per definitie is Stray-AFP voor lokale en diervriendelijke oplossingen om zwerfdierenoverschotten te verkleinen (TNR, educatie). Het zwerfdierenprobleem oplossen in landen waar men zwerfdieren ziet als uitschot en ongedierte en waar het mishandelen en doden van deze dieren orde van de dag is, is bijzonder ingewikkeld en niet zomaar geregeld. Wij begrijpen dan ook dat zwerfdierenorganisaties proberen de dieren die nu op straat lopen te redden en naar Nederland halen. Gezien de grote vraag naar honden in Nederland en het feit dat alles op alles gezet moet worden om illegale import van broodfokhonden tegen te gaan zien wij de zwerfhond uit het buitenland, mist hij geïmporteerd wordt via de regels en gescreend wordt op geschiktheid, een verdedigbaar alternatief.
http://www.stray-afp.org/nl/laatste-nieuws/immigratie-zwerf-honden-en-katten-naar-nederland-2016
https://www.ftm.nl/artikelen/wat-kost-dat-nou-zo-n-goedkope-broodfokpup?share=1
https://www.ftm.nl/artikelen/het-ondergrondse-netwerk-van-de-hondenhandel?share=1
https://www.ftm.nl/artikelen/illegale-pup-verkopen-probeer-marktplaats?share=1